Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Από τη θλιψη στην αισιοδοξία. Ο κύκλος της θλίψης

 

Πάρα πολλές φορές έχουμε έρθει αντιμέτωποι με καταστάσεις δύσκολες, αδιέξοδες, καταστάσεις που προκαλούν πόνο. Μερικές φορές σε θέματα δουλειάς (π.χ. απόλυση, ή ακόμα και η πιθανότητα απόλυσης) άλλες φορές σε προσωπικές σχέσεις (προβλήματα με τον/την σύντροφο μας ή και με φίλους, ή με την οικογένεια) και άλλες φορές σε πιο δύσκολα όπως μια ασθένεια που μπορεί να έρθει ξαφνικά στη ζωή μας ή η απώλεια που φέρνει ο θάνατος ενός δικού μας ανθρώπου.

Μπαίνουμε χωρίς να το καταλάβουμε σε ένα κύκλο θλίψης από όπου κατά τη διάρκεια του περνούμε από πολλές αλλαγές. Ο τελικός υγιής προορισμός μιας θλίψης είναι η ανακούφιση και η συνέχεια της ζωής μας. Η γνωστή ψυχίατρος Elizabeth Kübler-Ross μας εξηγεί ότι σε αυτό τον συναισθηματικό κύκλο θλίψης μπορεί να μπει οποιοσδήποτε άνθρωπος. Τα στάδια που περνούμε για την αντιμετώπιση της απώλειας ή γενικότερα της θλίψης είναι Σόκ, άρνηση, θυμός-οργή, διαπραγμάτευση, θλίψη και τελικά παραδοχή.

Σοκ

Σκεφτείτε μια φορά που την ήσυχη μας ζωή τη διατάραξε το άκουσμα κάποιον κακών ειδήσεων. Εάν την περίοδο αυτή ζούσαμε μια παραδεισένια ηρεμία η οποία κλονίστηκε από την «έκρηξη μιας βόμβας» (π.χ. απολύεσαι, χωρίζουμε, χρεοκόπησες, ακόμα και την είδηση κάποιου θανάτου) τότε είναι πιθανό να περάσουμε από μια κατάσταση Σοκ. Συνήθως στο άκουσμα κακών ειδήσεων περνούμε ένα στάδιο κλονισμού. Αυτό στην αρχή ίσως μας προκαλέσει μια «ψυχική παράλυση». Δεν ξέρουμε τι να κάνουμε δεν ξέρουμε τι νοιώθουμε, ούτε τι είναι αυτό που ακούμε. Μπορεί να μας προκαλέσει ένα μούδιασμα στη σκέψη μας, τα συναισθήματα μας αλλά και στη συμπεριφορά μας.

Άρνηση -Παθητικότητα

Το επόμενο στάδιο είναι η άρνηση. Ίσως να μπορέσετε και εσείς να θυμηθείτε αν προσπαθήσετε, μια φορά που αρνηθήκατε να πιστέψετε κάτι. «Αποκλείεται αυτό να συμβαίνει σε εμένα. Δεν θα το πω πουθενά, μάλλον κάνουν λάθος», «Θα κλείσω τα μάτια μου και όταν τα ανοίξω όλα θα ανήκουν στο παρελθόν» είναι σκέψεις που πολύ συχνά μπορούμε να κάνουμε σε αυτό το στάδιο. Αυτή η άρνηση που περνούμε μετά το αρχικό Σοκ είναι μια εντελώς φυσιολογική αντίδραση και με τίποτα δεν πρέπει να την συγχύσουμε με αδιαφορία.

Θυμός

Αναπόφευκτα κάποτε θα αντιληφθούμε ότι αυτό που αρνούμασταν να παραδεχτούμε υπήρχε και τότε είναι πιθανό ο θυμός μας να εκραγεί σαν ηφαίστειο. Τα εμφιαλωμένα συναισθήματα ξεσπούν με αποτέλεσμα πολλές φορές να είναι για εμάς ιδιαίτερα έντονα και για τους άλλους ακαταλαβίστικα. «Τι έπαθε τώρα και συμπεριφέρεται έτσι;» Η απάντηση είναι ότι τώρα αντιλήφθηκε ότι όντως κάτι συμβαίνει και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τον θυμό ο οποίος καμιά φορά είναι υπερβολικός. Είναι ένα δύσκολο στάδιο αφού κάνει τους άλλους να μας φοβηθούν ή σκεφτούν ότι «τρελαθήκαμε». «Γιατί να συμβεί σε εμένα αυτό;» ή «δεν θέλω να δω κανένα, κανένας δεν θέλει το καλό μου, όλοι θέλουν να με εκμεταλλευτούν» είναι φράσεις που μπορεί να εκφράσουμε. Ένα στάδιο αρκετά δύσκολο όμως που φυσιολογικά μας οδηγεί στην εκτόνωση και στη διαπραγμάτευση.

Διαπραγμάτευση

Όταν περάσει ο θυμός περνούμε στο στάδιο της διαπραγμάτευσης. Αρκετές φορές όταν περάσουμε μια απώλεια μπορεί να μπούμε σε ένα λαβύρινθο σκέψεων που μας λένε τι θα ήταν καλό να κάνουμε για να αποφύγουμε την απώλεια. Αν γινόταν αυτό δεν θα καταλήγαμε εδώ. Σε περιπτώσεις που η απώλεια δεν έχει συμβεί ακόμα, τα άτομα του περιβάλλοντος του ατόμου που βρίσκεται στη δύσκολη θέση μπορεί να εστιάσουν την προσοχή τους σε κάποια ανώτερη δύναμη, προσπαθώντας να διαπραγματευτούν τη ζωή του δικού τους ατόμου.

Θλίψη

Μετά ακολουθεί η θλίψη ή ακόμα και η κατάθλιψη. Εδώ μπορεί να παρατηρηθούν έντονες αλλαγές στη διάθεσή μας, ένα έντονο συναίσθημα μοναξιάς, ένα αίσθημα κενού, διαταραχές στον ύπνο και στην όρεξη για φαγητό.

Σε αυτό το στάδιο είναι σημαντικό οι δικοί μας άνθρωποι να κατανοήσουν την απώλεια, να δώσουν χρόνο και να επιτρέψουν στο άτομο που περνά τη θλίψη να εκφραστεί ελεύθερα. Εάν προσπαθήσουμε να ενθαρρύνουμε τα άτομα που βρίσκονται σε αυτό το στάδιο ή να τα επιβεβαιώσουμε πώς όλα θα πάνε καλά πιθανόν να μην πετύχουμε τίποτα αφού αυτός/η που βρίσκεται στο στάδιο της θλίψης δεν μπορεί να δει την πιθανότητα ότι όλα θα πάνε καλά.

Παραδοχή

Το τελικό στάδιο είναι αυτό που ξεπερνούμε και αποδεχόμαστε αυτό που μας έχει συμβεί. Παραδοχή δεν σημαίνει ούτε να ξεχάσουμε αυτό που μας έχει συμβεί ούτε να «αναγκάσουμε» τον εαυτό μας να γίνουμε ευτυχισμένοι.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να αντιμετωπίσουμε την απώλεια. Ο χρόνος μας βοηθά να ξεπεράσουμε τον χαμό. Μπορεί να περάσουμε από 6 μήνες μέχρι και 2 χρόνια και να περνούμε συνέχεια από το ένα στάδιο στο άλλο. Ένας σημαντικός τρόπος να βοηθήσουμε κάποιον που περνά απώλεια και ιδιαίτερα αν είναι η απώλεια κάποιου ανθρώπου (πένθος) είναι η συζήτηση ή ακόμα και η προσφορά μας στο να αναλάβουμε κάποια πρακτικά θέματα. Είναι σημαντικό να ξέρουμε ότι όποια απώλεια και να περάσουμε είναι πολύ πιθανό να μην την ξεχάσουμε όμως σίγουρα κάποια μέρα ο πόνος της θα μαλακώσει και τότε είναι που φτάνουμε στην παραδοχή. Επίσης είναι σημαντικό να μην επαναλαμβάνουμε κοινοτυπίες τύπου «ήταν μοιραίο να συμβεί». Αν δούμε ότι τα έντονα αισθήματα δεν περνούν είναι σημαντικό να συστήσουμε στους ανθρώπους που βιώνουν απώλεια να αναζητήσουν συμβουλευτική υποστήριξη.

Το πιο σημαντικό όταν περνούμε από μια δύσκολη κατάσταση είναι η στήριξη από τους φίλους, από το περιβάλλον ή και των ειδικών. Μην ντρέπεστε να ζητήσετε βοήθεια από τους άλλους, άλλωστε αυτό είναι και ένα σημαντικό γνώρισμα της ανθρώπινης φύσης.

ΜΑΡΙΝΑ ΖΑΝΕΤΤΗ, LECTURES BUREAU

Νένα Μειμάρη

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Mary Elizabeth Frye “Μην στέκεσαι στον τάφο μου και κλαις. Δεν είμαι εκεί…” / Για τον Μάκη Λιόλιο, που έφυγε

 Το ποίημα είναι αρχικά γραμμένο για τα άτομα που χάθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μπορεί, ωστόσο, να "αγγίξει" τον καθένα μας που βιώνει την απώλεια αγαπημένου προσώπου. Μην στέκεσαι στον τάφο μου και κλαις  Δεν είμαι εκεί. Δεν κοιμάμαι.  Είμαι χίλιοι άνεμοι που φυσούν.  Είμαι το διαμάντι που λάμπει στο χιόνι. Είμαι το φως του ήλιου σε ωριμασμένο σιτάρι.  Είμαι η ήπια φθινοπωρινή βροχή.  Όταν ξυπνάς το πρωί  Είμαι η γρήγορη βιασύνη Από ήσυχα πουλιά σε κυκλική πτήση.  Είμαι τα μαλακά αστέρια που λάμπουν τη νύχτα. Μην στέκεσαι στον τάφο μου και κλαις  Δεν είμαι εκεί. Δεν πέθανα Πηγή: faretra.info - ιστοσελίδα Νένα Μεϊμάρη 

Απώλεια

  Η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου είναι μία από τις πιο δύσκολες καταστάσεις που βιώσαμε ή θα βιώσουμε. Ωστόσο, οι άνθρωποι αυτοί θα είναι πάντα μέσα μας, θα τους κουβαλάμε παντού μαζί μας όπου και να είμαστε, όποια και να είναι η φάση της ζωής μας. Όταν τους θυμόμαστε και τους έχουμε στο μυαλό και την καρδιά μας είναι πάντα εκεί. Τα αγαπημένα μας πρόσωπα είναι αδύνατο να χαθούν αφού ζουν παντοτινά στη μνήμη μας. Πηγή: Follow Greece Live News - facebook  Νένα  Μεϊμάρη

Εσύ, έχεις αγαπήσει ποτέ;

  Παρακαλούνται όσοι δεν αγάπησαν ποτέ και κανέναν να υποκριθούν έστω ένα αίσθημα παρεμφερές. Μπορεί μια μέρα να παράξουν και ένα αυθεντικό που θα τους σώσει από την ξηρασία που τους απειλεί. Από την έκδοση Η βία του βίου - Τζανάτος Τσιμάρας.

ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΣΤΟ ΤΡΙΤΟ

Άκου! Η παράσταση αρχίζει! «Ο Θάνατος του Ιβάν Ιλίτς» Λέων Τολστόι Κυριακή 8 Ιανουαρίου 2023, στις 22:00 Πρεμιέρα τη Νέα Χρονιά! Πρεμιέρα στο ραδιόφωνο και στην εκπομπή "Το Θέατρο της Κυριακής στο Τρίτο" με την παράσταση "Ο Θάνατος του Ιβάν Ιλίτς" του Λέοντος Τολστόι. Η φιλοσοφική νουβέλα του κορυφαίου Ρώσου συγγραφέα που ανέβηκε σε Πανελλήνια Πρώτη το 2018, κάνοντας γνωστό το έργο στο ευρύ κοινό, μεταφέρεται στο ραδιόφωνο από την Κωνσταντίνα Νικολαΐδη, η οποία υπογράφει επίσης τη θεατρική διασκευή και τη σκηνοθεσία. "Ο Θάνατος του Ιβάν Ιλίτς" βασίζεται σε αληθινό γεγονός, στην αρρώστια και στον θάνατο του δικαστή Ιβάν Ιλίτς Μετσνίκοφ, όπως τα διηγήθηκε στον ίδιο τον Τολστόι η μητέρα του αποθανόντος. Παρ’ όλο που δεν είναι από τα πιο γνωστά έργα, συγκαταλέγεται από φιλοσόφους και λογοτέχνες στα πιο σημαντικά και πιο ώριμα έργα του Τολστόι. Ο κλασικός συγγραφέας, μέσω του έργου του επιχειρεί ένα προσκύνημα στον Θάνατο, αντιλαμβανόμενος εις βάθος τη σημ...